Scoliose
Wat is scoliose?
De term scoliose komt uit het Grieks en betekent verkromming. Kort gezegd betekent het een kromme rug. Er is een bocht ontstaan in de wervelkolom en deze draait ook nog om zijn eigen as (driedimensionale kromming). De wervelkolom kan naar één kant kromgroeien, waardoor er één bocht ontstaat, maar meestal zijn er twee bochten.
De verdraaiing van dewervelkolom veroorzaakt op borsthoogte een bolling of asymmetrie van de ribbenkast. Deze is het best zichtbaar bij voorover buigen. Deze bolling wordt gibbus genoemd.
In Nederland hebben ongeveer 60.000 mensen scoliose en komen er ieder jaar circa 1000 nieuwe patiënten bij, meestal meisjes tussen de tien en achttien jaar. Per jaar worden zo’n 6.500 patiënten in een ziekenhuis behandeld,waarvan er ongeveer 600 geopereerd worden.
Oorzaken
Scoliose is soms al bij de geboorte aanwezig, maar openbaart zich meestal later tijdens de groei. In 15% procent van de gevallen is de aandoening aangeboren. Vaak wordt de kromming pas zichtbaar als kinderen rond de tien jaar zijn. Soms wordt scoliose veroorzaakt door afwijkingen van het bot, de zenuwen, de spieren of het bindweefsel. In 80% van de gevallen is de oorzaak van een scoliose onbekend.
Een scoliose kan ook pas op latere leeftijd ontstaan. Vaak is dit een gevolg van het verouderingsproces en slijtage van de wervelkolom. Dit wordt degeneratieve scoliose genoemd.
Klachten en symptomen
Door scoliose kun je de wervelkolom moeilijker bewegen en in ernstige gevallen kan het de werking van de longen beperken. Vooral op latere leeftijd kan scoliose leiden tot pijn en vermoeidheid. Daarnaast vinden patiënten het lastig dat de rug er anders uit ziet. Scoliose kan door de lichamelijke beperkingen en cosmetische effecten een grote impact hebben op het dagelijks leven en de sociaal-maatschappelijke ontwikkeling van een patiënt en zijn/haar omgeving.
Diagnose en onderzoek
De diagnose wordt meestal gesteld door lichamelijk onderzoek in combinatie met röntgenopname van de gehele wervelkolom. Op de röntgenfoto wordt de ernst van de scoliose bepaald door bepaalde hoeken van de kromming te meten. In de groei zal meestal op verschillende momenten een röntgenfoto van de gehele wervelkolom worden gemaakt om eventuele verergering van de kromming te bepalen.
Behandeling
Hoe eerder een scoliose wordt ontdekt en behandeld, hoe beter het resultaat kan zijn. De behandeling is er in de eerste plaats op gericht om de verkromming van de wervelkolom tot stilstand te brengen.
De behandeling is in te delen in observatie, conservatieve therapie (oefentherapie en bracebehandeling) en in enkele gevallen een operatie.
- Observatie
Afhankelijk van de diagnose en het stadium van de scoliose kan ervoor worden gekozen om een periode van observatie af te spreken met regelmatige controles bij de orthopeed.
- Oefentherapie
Houdings- en bewegingstherapie onder begeleiding van fysiotherapeut of mensendieck therapeut kan klachten van de rug doen verminderen
- Bracebehandeling
Afhankelijk van de diagnose en het stadium van de scoliose kan gekozen worden voor een brace behandeling. Moderne bracekorsetten van hightech materialen en goede pasvorm kunnen het kromgroeien van de rug afremmen of zelfs corrigeren.
- Operatie
Bij ernstige gevallen van scoliose en als het bracekorset niet helpt, zijn er operatietechnieken mogelijk waarbij de rug wordt gestabiliseerd met schroeven en metalen staafjes. In Nederland worden per jaar circa 600 mensen aan een scoliose geopereerd. Deze operaties vinden plaats in daartoe gespecialiseerde ziekenhuizen. Deze operaties worden niet in het MST verricht.
Voor meer informatie kijk op onderstaande websites: