Nathalie Reesink

Innovatieve eierstokkankerbehandelingen

In Nederland krijgen ongeveer 1300 vrouwen per jaar de diagnose eierstokkanker. Dit aantal is de laatste jaren min of meer gelijk gebleven. Ook de prognose voor deze vorm van kanker bleef jaren onveranderd. Misschien gaat dat nu veranderen, want er zijn voor de chirurgische behandeling twee nieuwe ontwikkelingen: de PlasmaJet en de HIPEC.


Wij zijn een van de weinige centra die deze techniek bij eierstokkanker toepassen

Nathalie Reesink

De PlasmaJet. Dat klinkt hip?

“Dat is het ook. Het is een operatietechniek met zogeheten zuivere plasma. Dat betekent dat er geen elektrische stroom aan te pas komt. De chirurg hanteert het apparaatje als een aanwijsstokje en kan door plasma (Argongas, met energie in plasma vorm gebracht, red.) tumorplekjes verdampen. De hitte blijft heel oppervlakkig, waardoor je het ook op kwetsbare weefsels zoals darm en aderen kunt gebruiken. Wij passen deze techniek toe binnen onderzoek, gezamenlijk met een aantal andere ziekenhuizen.”

Waarom was deze innovatie nodig?

“Allereerst: eierstokkanker is de meest dodelijke gynaecologische kanker. Daarnaast gebruikten we tot nu toe operatietechnieken waarbij de hitte van de instrumenten met elektrocoagulatie ook dieptewerking hebben. Neem het gebruik van elektrocoagulatie op de darm. Elektrocoagulatie kan door het gebruik van elektrische stroom met een hoge frequentie snijden en daarbij ook bloedvaatjes dichtbranden. Als je hiermee een darm raakt, valt daar een gaatje in. Dat wil je natuurlijk niet. Met de PlasmaJet kun je afwijkingen op de darm weghalen, zonder het stuk te maken. Je hoeft dan niet meer een deel van de dunne darm weg te halen. Daarmee kun je complicaties voorkomen.”

Het werkt dus preciezer. Zijn er meer voordelen?

“Ja, het zorgt voor minder beschadigingen en daardoor levert het voor de patiënt vaak een betere uitkomst en dus een betere kwaliteit van leven op. Bovendien hopen we dat vrouwen mogelijk een significant langere overleving krijgen als alle zichtbare tumorplekjes worden verwijderd. Ook kunnen mensen die met dit apparaat zijn geholpen, mogelijk sneller herstellen. Dat wordt nu in een studie met een aantal ziekenhuizen onderzocht.”

Hoe zit het met de andere ontwikkeling: de HIPEC?

“Sinds begin 2017 mag MST een HIPEC-behandeling toepassen bij darmkanker. Het gaat om een spoeling van de buik met verwarmde chemotherapie. Hierdoor worden eventuele achtergebleven uitzaaiingen aangepakt.”

En dat heeft zich nu verder ontwikkeld?

“Ja, eierstokkanker lijkt een geschikte kanker voor dezelfde behandeling, omdat de uitzaaiingen vaak oppervlakkig in de hele buik zitten. Inmiddels is er door het Antoni van Leeuwenhoek een landelijke trial uitgevoerd waaruit bleek dat het ook bij vrouwen met uitgezaaide eierstokkanker in de buikholte (maar niet daarbuiten) kan worden ingezet, nadat eerst alle zichtbare plekjes werden verwijderd bij een operatie. De patiënten hadden voor de operatie eerst chemotherapie gehad. De overlevingsduur verbeterde met tien procent. Er gaat ook een studie komen waarbij we gaan kijken of de HIPEC ook werkt als een patiënt eerst een operatie krijgt om de uitzaaiingen te verwijderen. Die verwachting is er namelijk.”

Waar bestaat de reguliere behandeling uit?

“Die bestaat uit een uitgebreide operatie, in combinatie met chemotherapie per infuus. Dit is een intensieve behandeling die niet bij iedereen aanslaat. Een spoeling van de buik met verwarmde chemotherapie verbetert de kans op overleving.”

Wordt de HIPEC inmiddels toegepast bij eierstokkanker?

“We moesten even wachten op de afspraken over vergoeding, maar dat is gelukt. De behandeling is per 1 maart 2019 in tien centra in Nederland gestart. Wij zijn een van die centra.”

Medische Publieksacademie Twente

Dit interview is gepubliceerd in het magazine dat is uitgebracht naar aanleiding van de Medische Publieksacademie Twente met thema ‘Kanker te lijf’. MST organiseert jaarlijks meerdere publieksacademies; gratis toegankelijke openbare bijeenkomsten. Specialisten informeren de bezoekers over de werking van steeds een ander deel van het lichaam.

Door deze kennis te delen bevorderen wij de gezondheid in de regio en laten wij u kennismaken met de wereld achter ons ziekenhuis en de zorg die hier geboden wordt. Iedereen met een gezonde interesse in de werking van het menselijk lichaam is welkom.

Waar bent u naar op zoek?