Opgelichte bloedstroom
Master-student Technische Geneeskunde Harry Vaassen werkt mee aan een nieuwe technologie om doorbloeding te analyseren binnen het lichaam tijdens operaties. Hij focust zich specifiek op de darmen, bijvoorbeeld wanneer na het verwijderen van een tumor de resterende stukken darm gekoppeld dienen te worden (anastomose). Een goede doorbloeding is dan essentieel: het genezingsproces gaat sneller en de kans op complicaties is kleiner. Momenteel wordt op basis van ervaring van de chirurg de locatie van de naad bepaald. Echter kan een chirurg maar tot op zekere hoogte van de buitenkant zien hoe goed de darm functioneert en hoe de doorbloeding is. Met deze nieuwe technologie kan concreet worden gemeten waar de doorbloeding het best is en welke plek in de darm zich het best leent voor de koppeling.
Hoe werkt het?
Tijdens de operatie wordt een contrastvloeistof in de bloedbaan van de patiënt gespoten. Deze vloeistof fluoresceert infrarood licht, wat we kunnen zien op een speciale camera. Na de injectie stroomt het via het hart naar alle organen in het lichaam. Hoe meer van de stof bijeen, hoe feller het oplicht op de camera. Doordat deze vloeistof zich in de bloedbaan bevindt, kan op deze manier worden gekeken hoe goed de doorbloeding van de patiënt is. De beelden kunnen direct worden bekeken: een gezond, goed doorbloed orgaan is binnen enkele seconden aangekleurd door de vloeistof. De methode is hierdoor snel en effectief.
In elke soort wond zorgt een goede doorbloeding voor een betere genezing. Een slecht doorbloed stuk darm heeft daarom ook minder kans op herstel, met alle risico’s op complicaties van dien. Op basis van de oplichting kan de chirurg tijdens een darm operatie beter de snijplek bepalen en naderhand twee goed doorbloede darmsecties weer aan elkaar zetten. De fluorescerende stof is niet schadelijk voor de patiënt: binnen enkele seconden is het weggespoeld en blijft het achter in de lever waar het wordt verwerkt door het lichaam. De toevoeging van Vaassen is dat de resultaten van de infrarood camera meetbaar worden gemaakt. Door de mate van oplichten te koppelen aan cijfers, kan concreet en objectief worden gemeten. Dat is wereldwijd nog niet mogelijk!
Genoeg licht? Geen resectie!
“Daarnaast kan deze technologie er ook voor zorgen dat we bijvoorbeeld geen resectie uit hoeven te voeren,” voegt Vaassen hier aan toe. Er zijn al enkele voorbeelden waarbij bleek dat verwijdering van een darmsectie niet nodig was. Vaassen noemt de situatie van een patiënt met een verdraaide darm: “Door de verdraaiing was de darm verkleurd en leek het op het oog afgestorven toen we opereerden. Echter, toen we de darm teruggedraaid hadden, bleek uit een snelle test met deze technologie dat de doorbloeding prima was: de darm lichtte mooi op, op de infrarood camera. De darm kon zichzelf herstellen en de op het oog slecht doorbloede darmsectie hoefde niet verwijderd te worden. Zo bleef de patiënt een zware ingreep bespaard, het draaien van de darm was voldoende.”
Een ander praktijkvoorbeeld dat de waarde van deze technologie onderstreept, is de patiënt die op het oog een prima doorbloede darm leek te hebben. Tijdens de operatie zag de chirurg geen indicaties van een slecht functionerend orgaan. Echter, de doorbloeding bleek na de test niet binnen de norm te zijn. Zo was de oorzaak van de klachten van de patiënt gevonden en kon een geschikte behandeling worden gestart.
Andere toepassingen
Er wordt meer onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van deze fluorescerende stof. Zo wordt er ook gekeken of deze methode gebruikt kan worden om tumoren op te sporen en te verwijderen. De vloeistof blijft namelijk achter in de tumoren. Met een scan zou tijdens een tumorverwijderende operatie op die manier kunnen worden gekeken of al het tumorweefsel is verwijderd. Vaassen voegt hier aan toe dat het per tumor verschilt welke stof reageert onder de infrarood camera. De mogelijkheden hier in worden nog onderzocht, maar tot dusver lijken ze veel belovend!