Posttraumatische stressstoornis
Ieder mens maakt nare dingen mee, dat hoort bij het leven. Bijvoorbeeld een inbraak, auto-ongeluk of een nare scheiding. De meeste mensen kunnen zo’n nare ervaring zelf verwerken en pakken na verloop van tijd de draad weer op. Sommige ervaringen zijn echter zo schokkend dat het niet lukt om dit zelf te verwerken. Iemand merkt dit aan allerlei lichamelijk en psychische klachten, zoals hartkloppingen, spanning of herbelevingen aan dat wat er gebeurd is. Als zulke klachten na 3 maanden nog aanwezig zijn is er mogelijk sprake van een posttraumatische stress-stoornis.
Posttraumatische stress-stoornis
Een posttraumatische stress-stoornis (PTSS) ontstaat door een gebeurtenis die psychisch een diepe wond (trauma) heeft achtergelaten en veroorzaakt zoveel stress dat het dagelijks leven erna (post) ernstig is verstoord. Soms krijgen mensen pas maanden of jaren na de ervaring last van de traumatische ervaring. Dit geldt bijvoorbeeld voor oorlogsslachtoffers of na een incestverleden.
Er zijn verschillende symptomen van PTSS:
- Herbelevingen, in de vorm van onaangename herinneringen, nachtmerries, flashbacks.
- Vermijden van prikkels die bij het trauma horen, zoals de plaats van het trauma vermijden of mensen die herinneringen oproepen vermijden.
- Verminderde belangstelling voor het deelnemen aan belangrijke activiteiten.
- Beperkt uiten van affect.
- Gevoel een beperkte toekomst te hebben.
- In- of doorslaapproblemen.
- Prikkelbaarheid of woedeuitbarstingen.
- Concentratieproblemen.
- Overmatige waakzaamheid en schrikreacties.
Niet iedereen die een traumatische gebeurtenis meemaakt, krijgt PTSS. Voor de meeste mensen verdwijnen de emotionele gevolgen van een trauma na enkele maanden. Echter bij sommigen blijven deze gevolgen aanwezig wat kan leiden tot PTSS.
Er zijn enkele factoren die een rol spelen bij het ontwikkelen van een PTSS:
- De ernst van het trauma of meerdere traumatische gebeurtenissen.
- De opvang na het trauma.
- De persoonlijkheid.
- Het eerder hebben doorgemaakt van een psychische stoornis.
|
Een voorbeeld: Marloes Verweij is 22 jaar en bezig met het afronden van haar studie tot schoonheidsspecialiste. Ze wordt verwezen door een psycholoog met het verzoek tot verder begeleiding bij het omgaan met haar trauma. Marloes vertelt dat ze sinds een aantal maanden last heeft van verschillende klachten. Zo gaat het inslapen erg moeizaam door vele nare gedachten en ook het doorslapen levert problemen op. Ze droomt veel en wordt niet uitgerust wakker. Verder omschrijft ze hoofdpijnklachten en trillende handen. Haar concentratie is minder goed dan voorheen en haar stemming is minder vrolijk. Bij navraag geeft ze aan dat haar klachten begonnen zijn nadat een buurjongen heeft geprobeerd haar aan te randen. Sinds die gebeurtenis durft ze nauwelijks nog het huis uit te gaan als ze weet dat hij thuis is. Elke avond ziet ze de beelden weer voor zich voordat ze wil gaan slapen en ook droomt ze ’s nachts over het voorval. Thuis kan ze er wel over praten maar dit doet ze liever niet. Ook haar vriendinnen weten van niks.
Via de maatschappelijk werkster van school was ze bij een psycholoog terecht gekomen. Marloes vond het echter heel moeilijk om te praten over de gebeurtenis en haar klachten bleven aanwezig. Om die reden heeft de psycholoog besloten om Marloes door te verwijzen naar de polikliniek psychiatrie.
|