Magnetische stimulatie kan helpen om epilepsiediagnostiek te verbeteren. Onderzoeksarts Annika de Goede, postdoc bij vakgroep Clinical Neurophysiology aan de Universiteit Twente, heeft onderzoek verricht naar het meten van de prikkelbaarheid van de hersenen met behulp van deze techniek. Ze is op 27 maart 2019 gepromoveerd op haar proefschrift aan de Universiteit Twente.
Epilepsie is een veelvoorkomende ziekte, met een onvoorspelbaar en wisselend karakter. Dit maakt het niet altijd eenvoudig om de diagnose te stellen. Patiënten met mogelijke epilepsie moeten meestal meerdere onderzoeken ondergaan, waardoor ze lange tijd in onzekerheid zitten. De afgelopen jaren heeft Annika de Goede onderzocht hoe het diagnostisch proces verbeterd kan worden.
Hogere prikkelbaarheid van hersenen
Bij epilepsiepatiënten is de prikkelbaarheid van de hersenen verhoogd, waardoor epileptische aanvallen kunnen ontstaan. Met magnetische pulsen; transcraniële magnetische stimulatie (TMS), is het mogelijk om een hele korte ongevaarlijke verstoring in de hersenen te veroorzaken. Op deze manier kan gemeten worden hoe prikkelbaar de hersenen zijn. Hierbij wordt de reactie op de verstoring gemeten, met de gedachte dat als de prikkelbaarheid verhoogd is er ook een sterkere reactie zal optreden. De hersenen kunnen met TMS met één puls tegelijkertijd of met twee pulsen kort achter elkaar gestimuleerd worden.
Hersenreactie bij epilepsie
Normaal gesproken wordt alleen de reactie van de handspieren op de verstoring gemeten om de prikkelbaarheid te bepalen. Een directere manier is het meten van de reactie in de hersenen zelf. Dit is mogelijk door tegelijkertijd de hersenritmes te meten met een hersenfilmpje (EEG). Dit is de eerste studie die zowel de spier- en hersenreactie heeft gemeten bij patiënten die een eerste (mogelijk epileptische) aanval hebben gehad.
Uitkomsten
Uit onderzoek bij 30 gezonde proefpersonen blijkt TMS een stabiele techniek voor het meten van de prikkelbaarheid. Wel waren er tussen de proefpersonen grote verschillen in zowel de spier- als hersenreactie. Er is vervolgens gezocht naar een manier om de grote variatie in uitkomstmaten tussen personen te verminderen. Tenslotte zijn veranderingen in de prikkelbaarheid bij patiënten met mogelijke epilepsie onderzocht. De eerste resultaten laten zien dat het mogelijk is om patiënten die de diagnose epilepsie krijgen te onderscheiden van patiënten die geen epilepsie blijken te hebben.
Vervolgstudie
De eerste resultaten zijn veelbelovend. Vooral de dubbel puls TMS uitkomstmaten hebben potentie om biomarkers voor epilepsie te worden. Er moeten nu meer metingen gedaan worden om conclusies te kunnen trekken. Als blijkt dat magnetische stimulatie de epilepsiediagnostiek kan verbeteren, dan zal TMS uiteindelijk bij een zeer grote groep patiënten routinematig ingezet kunnen worden.