Darmkanker
Wat is darmkanker?
Lees alles over wat darmkanker nu precies is.
Wat is darmkanker?
Bij darmkanker groeien er kwaadaardige gezwellen in de dikke darm. Dikkedarmkanker komt in Nederland veel voor. In ons land wordt per jaar bij ongeveer 11.000 mensen deze ziekte vastgesteld.
Meestal zijn dat mensen van 60 jaar en ouder; een enkele keer gaat het om jongere mensen. Darmkanker heet ook wel dikkedarmkanker of colonkanker.
Bij dikkedarmkanker is een kwaadaardige tumor (gezwel) in de dikke darm ontstaan. Kwaadaardig betekent:
- Dat een tumor in de omliggende weefsels groeit en deze beschadigt, waardoor klachten kunnen ontstaan.
- Dat de tumor steeds blijft groeien, waardoor die steeds meer schade aanricht op de plaats waar die zich bevindt.
- Dat de tumor kan uitzaaien, dat wil zeggen: uit het gezwel kunnen cellen naar andere plaatsen in het lichaam worden vervoerd, waar ze tot nieuwe gezwellen kunnen uitgroeien.
Ontstaan
Meestal ontstaan tumoren in de laatste delen van de dikke darm – de endeldarm – en in het gedeelte daarvoor: het sigmoïd of s-vormige darm. Tumoren in het eerste deel van de dikke darm zijn wat zeldzamer.
Tumoren ontstaan uit poliepen. Dit zijn goedaardige gezwellen die na een tijd kwaadaardig kunnen worden, waardoor het een tumor in de darmwand wordt. De tumor kan door de darmwand heen groeien. Hierdoor kunnen de kankercellen in de lymfeklieren rond de darmen of het bloed terechtkomen. Zo kunnen de kankercellen zich verspreiden naar andere organen, zoals de lever, de botten of de longen. Er is dan sprake van uitzaaiingen.
Oorzaken
De precieze oorzaak van dikkedarmkanker is niet bekend. Bij niet-erfelijke darmkanker lijken zogenoemde omgevingsfactoren een rol te spelen; dit zijn met name voedingspatroon en leefstijl. Waarschijnlijk vergroten een westers voedingspatroon en een westerse leefstijl de kans op dikkedarmkanker.
[mk_mini_callout title=”Stel uw vragen!” button_text=”Contact” button_url=”https://www.mst.nl/p/aandoeningen/darmkanker/stel-uw-vraag”]
U kunt ons gemakkelijk bereiken met uw vragen of voor meer informatie.
[/mk_mini_callout]
Erfelijkheid
Bij ongeveer vijf tot tien procent van alle darmkankerpatiënten is erfelijke aanleg de belangrijkste oorzaak. In die families komt dikkedarmkanker vaker voor dan in andere families. Er zijn verschillende vormen van erfelijke darmkanker. De meest voorkomende zijn het Lynch syndroom en Familiaire Adenomateuze Polyposis (FAP).
Dikkedarm- en endeldarmkanker
Kanker van de dikke darm ontstaat bijna altijd uit een poliep in de darmwand. Een poliep is een goedaardige tumor die kwaadaardig kan worden. Een kwaadaardig gezwel is kanker. Dikkedarmkanker kan ontstaan in alle delen van de dikke darm. Ongeveer 75% ontstaat in de laatste delen van de dikke darm.
Ongeveer 1/3 van alle tumoren in de dikke darm ontstaan in het allerlaatste deel: de endeldarm. Dit heet endeldarmkanker. Bij endeldarmkanker is het onderzoek en de behandeling soms anders dan bij kanker in de andere delen van de dikke darm.
Cijfers en feiten
- In Nederland wordt per jaar bij ruim 10.000 mensen dikkedarmkanker vastgesteld.
- Ongeveer 4.000 mensen krijgen endeldarmkanker.
- Kanker van de dikke darm is de meest voorkomende soort kanker bij mannen. Bij vrouwen komt, na borstkanker, kanker van de dikke darm op de tweede plaats. Er zijn ongeveer evenveel mannen als vrouwen die dikkedarmkanker krijgen.
- Endeldarmkanker komt vaker voor bij mannen dan vrouwen.
- De meeste darmkankerpatiënten zijn tussen de 60 en 79 jaar.
- Kanker is niet besmettelijk, ook dikkedarm- en endeldarmkanker niet. Ook via de ontlasting is geen besmetting mogelijk.
Groeiwijze en uitzaaiingen
Om de darmen zit een uitgebreid systeem van lymfevaten, lymfeklieren en bloedvaten. Groeit een tumor verder in de darmwand? Dan wordt het risico groter dat er kankercellen losraken. Die kunnen zich in het lichaam verspreiden oftewel uitzaaien.
- Via de lymfe kunnen de losgeraakte kankercellen in de lymfeklieren in de buik terechtkomen. Daar kunnen ze uitgroeien tot nieuwe tumoren. Dit heet
regionale lymfeklieruitzaaiingen. - Via het bloed kunnen de losgeraakte kankercellen ergens anders in het lichaam terechtkomen. Daar kunnen ze uitgroeien tot nieuwe tumoren. Dit zijn uitzaaiingen.
- De losgeraakte cellen kunnen in de buikholte terechtkomen. Ze nestelen zich dan in het buikvlies. Er ontstaat dan vocht in de buik, waardoor deze na een tijd gaat opzetten en pijnlijk kan worden.
Dikkedarm- of endeldarmkanker zaait meestal als eerst uit naar de lever, longen of het buikvlies.
Feiten en fabels over dikke darmkanker
Hoewel darmkanker een van de meest voorkomende vormen van kanker is, zijn er nog altijd veel fabels over deze ziekte. Bent u op de hoogte van de feiten en fabels rondom darmkanker? Hier vindt u een greep uit de vele verzinsels en waarheden die over de ziekte bestaan.
-
Regelmatig bewegen verlaagt het risico op dikkedarmkanker
Feit. Wist je dat circa 2 procent van de kankersterfte en nieuwe kankergevallen te wijten is aan onvoldoende beweging? Om het risico op kanker te verkleinen, is het van belang om een gezond gewicht na te streven.
Door vijf dagen per week 30 minuten te bewegen, houd jij je gewicht op peil. Kinderen, jongeren en mensen met overgewicht doen er goed aan om 60 minuten te bewegen. Naast beweging draagt gezonde voeding hieraan bij.
-
Nachtdienst verhoogt kans op kanker
Tijdens de nachtrust komt het hormoon melatonine vrij. Melatonine kan helpen de ontwikkeling van een tumor af te remmen. Wie nachtdiensten draait, maakt onvoldoende melatonine aan en heeft zodoende een verhoogde kans op kanker.
-
Melk en melkproducten verhogen het risico op dikkedarmkanker
Fabel. Uit onderzoek is gebleken dat melk (bij meer dan 100 ml per dag) juist een beschermend effect heeft tegen tumoren in de dikke darm. Een verklaring hiervoor is dat het calcium in de melk cellen helpt beschermen tegen schade door glazuren. Daarnaast remt het stofje ook ongewenste celdeling, waardoor het risico op darmkanker kleiner wordt.
-
Meer dan de helft van de dikkedarmkanker-patiënten overlijdt binnen vijf jaar na de diagnose
Fabel. 62 procent van alle patiënten met dikkedarmkanker is na vijf jaar nog in leven.
-
Het eten van rood of bewerkt vlees verhoogt het risico op dikkedarmkanker
Feit. Wanneer je dagelijks meer dan de aanbevolen hoeveelheid rood vlees, bewerkt vlees en vleeswaren eet, loop je een licht verhoogd risico op kanker.
Het advies van KWF Kankerbestrijding luidt: niet meer dan 500 gram rood vlees per week eten en bewerkt vlees, zoals ham, salami en worst, helemaal te vermijden.
-
Gezondheid en levensstijl
Groenten en fruit bevatten anticarcinogenen, dat zijn stoffen die kanker tegengaan. Een dieet met veel groente en fruit heeft een beschermend effect tegen kanker en is een ondersteuning van het lichaam.
Er zijn speciale kankerdiëten gebaseerd op veel groente en fruit. Vers, rauw, sappen of geperst, matig gebruik van aardappelen, wel rijst en volkoren producten. Geen vlees, wel vis. Of zo’n dieet genezend werkt, is de vraag. Het geeft in ieder geval voldoende ondersteuning tijdens het ziekteproces.
-
Donker fruit bestrijdt kanker
Carotenoïde is het pigment van donker fruit en donkere groenten. Er zijn onderzoeken waaruit blijkt dat dit inderdaad helpt om kanker te voorkómen. Let op: niet genezen!
-
Chronische prikkels
Er is een verband tussen chronische prikkeling van lichaamsweefsel en het ontstaan van kanker. Dat roken slecht is voor je hele lijf en de kans op longkanker vergroot, is een feit. Ook frequent gebruik van veel alcohol is een vorm van chronische prikkels en werkt kanker in de hand.
-
Anti-aanbaklaag in pan kankerverwekkend
Het RIVM komt met gegevens dat de fluorverbindingen die in de anti-aanbaklaag zitten bij dieren kankerverwekkend zijn. Werknemers in de betreffende industrie vertonen een zeer geringe risicoverhoging op kanker. Ook bij verhitting zullen er geen kwalijke stoffen vrijkomen. Maar men weet niet wat er gebeurt wanneer een stukje anti-aanbaklaag uit een kapotte pan in het lichaam belandt. Voorzichtig dus met oude pannen!
Wie behandelen darmkanker in MST?
- A. Bajnath
Casemanager gastro-enterologische oncologie - drs. M. Bigirwamungu-Bargeman
Maag-darm-leverarts - O. van Boxel
Maag-darm-leverarts - dr. A.E. Dassen
Gastrointestinaal en oncologisch chirurg - drs. E.B. van Duyn
Gastrointestinaal en oncologisch chirurg - dr. M.M.J. Guichelaar
Maag-darm-leverarts - B. Heck
Verpleegkundig specialist interne oncologie - drs. E.M. Hendriksen
Radiotherapeut-oncoloog - drs. R. Hoedemaker
Maag-darm-leverarts - drs. M.J. Kerbert-Dreteler
Maag-darm-leverarts - drs. E. Koiter
Radiotherapeut-oncoloog - prof.dr. J.J. Kolkman
Maag-darm-leverarts - dr. M.C.J.C. Legdeur
Internist-oncoloog/hematoloog - dr. M.S.L. Liem
Gastrointestinaal/oncologisch chirurg met HPB specialisatie - drs. M. van der Lugt
Maag-darm-leverarts - dr. J.M. Mekenkamp
Internist-Oncoloog - dr. P.B.F. Mensink
Maag-darm-leverarts - dr. D. Piersma
Internist-oncoloog - drs. M.C.H. Pleunis - van Empel
Internist-Oncoloog - dr. P. Steenvoorde
Gastrointestinaal en oncologisch chirurg - dr. N.G. Venneman
Maag-darm-leverarts - dr. A.N.M. Wymenga
Internist-oncoloog