De architect
“Een ziekenhuis staat niet buiten de maatschappij, het vormt een onderdeel van de maatschappij, IS de maatschappij.”
Harry Abels is architect/directeur bij IAA Architecten in Enschede en Amsterdam en ontwerper van het nieuwe Medisch Spectrum Twente.
“Toen we in 2006 begonnen, waren de gebouwen sterk verouderd en niet meer geschikt om de juiste zorg te leveren. Een brug van 800 meter verbond de twee ziekenhuislocaties, die was veel te lang. Mijn oom Toon is destijds op die brug overleden aan een hartaanval omdat hij zich hij zich op te grote afstand van de reanimatie apparatuur bevond. Ook voor vrouwen die tijdens een bevalling een keizersnee moesten ondergaan waren de operatiekamers te ver weg. Daarom zijn wij begonnen met de bouw van het Vrouw Kind Centrum.”
“Daarna is het plan ontstaan om het ziekenhuis te renoveren door gebruik te maken van de lege parkeerplaats aan de Koningsstraat. Door heel compact te bouwen is een enorme efficiency in het arbeidsproces mogelijk. Dokters, verplegend personeel en patiënten hoeven minder ver te lopen en er kunnen veel meer handelingen op een kleiner oppervlak plaatsvinden. Heel belangrijk in het ontwerp zijn de concepten Healing Environment en Evidence Based Design. EBD bestaat uit maatregelen en ontwerp toepassingen die een bewezen goed effect hebben op de gezondheid. Healing Environment gaat over alles wat niet met de directe verzorging te maken heeft, maar bijvoorbeeld met licht en uitzicht en de invloed die de patiënt daar zelf op heeft. Ook privacy en hygiëne zijn van groot belang, Medisch Spectrum Twente heeft daarom eenpersoonskamers. Uit Amerikaans onderzoek blijkt ook dat de arts veel langer aan het bed van de patiënt verblijft en betere diagnoses stelt wanneer deze op een eenpersoonskamer ligt.”
Met het nieuwe MST heeft Twente er een hoogtechnologisch ziekenhuis bij; vijftien operatiekamers waarvan twee hybride, een Intensive Care met een van de hoogste bedden aantallen van Nederland, een hoogwaardig thoraxinstituut en een supermoderne dialyse afdeling.
“Vaak wordt gedacht dat het beter is een ziekenhuis in de groene wei te plaatsen buiten de steden vanwege de zogenaamde bereikbaarheid. Maar de Raad van Bestuur koos gelukkig voor een ziekenhuis dat deel uitmaakt van de maatschappij. Mensen zijn minder vaak en minder lang ziek en de opnametijd is geslonken van gemiddeld 13 tot 5,8 dagen. Je bent als patiënt niet meer ‘weg uit de maatschappij’ maar blijft er onderdeel van uitmaken. Je komt vooral om een ‘reparatie’ of ‘aanpassing’ te ondergaan. Dat betekent dat een situering in de binnenstad grote voordelen heeft. Een bezoek aan het ziekenhuis wordt gecombineerd met een bezoek aan de markt of stad en kan voor of na het werk plaatsvinden.”
Patiënten hebben vanuit de zes enorme atria door de grote glazen gevel altijd uitzicht op de binnenstad en het licht van buiten valt door de typisch Twentse sheddaken.
“Omdat mijn vader in de metaalsector werkte ben ik zelf altijd heel geïnspireerd door wat er met grote staalconstructies bereikt kan worden. Als ik mijn ‘privéwandeling’ door het ziekenhuis maak ga ik altijd even kijken naar de stalen liggers in de hoek en de glasgevel die in een elegante bocht langs het Koningsplein zwieren. Een fantastische constructie van Buiting Staalbouw uit Almelo waarvan de liggers in een ‘magnetron’ in Engeland in de juiste vorm zijn gebogen. De bouw van het ziekenhuis was een bijna volledige Twentse aangelegenheid. Aannemers en onderaannemers zijn allemaal uit directe omgeving gerekruteerd zodat de Twentenaren kunnen zeggen: “Wie bouwt oons eigen zeekenhoes”.