11 thema’s
ACS
Een hartinfarct (Acuut Coronair Syndroom, ofwel ACS) is een gevaarlijke aandoening, die met ernstige ritmestoornissen en soms zelfs met de dood gepaard kan gaan.
De overlevingskans van een patiënt is afhankelijk van tijdige en juiste diagnose, behandeling en nazorg. De gehele zorgketen van huisarts, ambulance en ziekenhuis speelt daarbij een rol.
Het expertteam ACS heeft zich succesvol ingezet om sterfte kort na een hartinfarct, namelijk binnen 30 dagen of in het ziekenhuis terug te dringen. De doelstelling is bereikt.
High Risk Medicatie
Uit de Centrale Medicatiefouten Registratie (CMR) blijkt dat de meeste medicatiefouten optreden bij parenterale geneesmiddelen. Dit zijn alle geneesmiddelen die worden geïnjecteerd. Bijna de helft van de geregistreerde fouten vindt plaats tijdens het toedienproces. Ook worden er regelmatig voorschrijffouten gemeld.
Door goede hygiënemaatregelen toe te passen bij het bereiden en consequent bij bereiding en toediening de medicatie te verifiëren, worden deze fouten geminimaliseerd. Wij meten of wij verbeteren door elkaar te controleren bij bereiden en toedienen van high risk medicatie.
Medicatieverificatie
Fouten bij de medicatie vormen een van de grootste risico’s voor patiënten. Het is belangrijk dat bij opname bekend is wat voor medicijnen een patiënt gebruikt en in welke hoeveelheid. Bij fouten kan het gaan om onjuiste registratie van de gebruikte medicijnen en daardoor verkeerde medicatie, meer of minder van het middel te krijgen of medicatie die wel was voorgeschreven niet te krijgen. Daarom is er steeds meer aandacht voor het identificeren en voorkomen van medicatiefouten bij opname, overplaatsing en ontslag.
Veilige zorg voor zieke kinderen
Kinderen vormen in het ziekenhuis een bijzondere categorie kwetsbare patiënten. Voor zes van de tien thema’s heeft het expertteam interventies ter verbetering van de zorg voor zieke kinderen geformuleerd. Idealiter verlaten er eind 2012 geen kinderen het ziekenhuis meer bij wie:
- Medicatiefouten zijn gemaakt,
- Pijn onvoldoende is herkend en behandeld,
- Lijnsepsis is opgetreden,
- Bedreiging van de vitale functies te laat is herkend,
- Een verwisseling heeft plaatsgevonden.
Kwetsbare ouderen
Een ziekenhuisopname is voor kwetsbare oudere patiënten risicovol vanwege hun verhoogde kans op complicaties zoals een infectie, ondervoeding, delirium of vallen.
Bij een grote groep ouderen die wordt opgenomen in het ziekenhuis, ontstaat onherstelbaar functieverlies als gevolg van de opname. Functieverlies betekent dat patiënten na een ziekenhuisopname blijvend minder goed in staat zijn om zelfstandig activiteiten te verrichten. Door deze patiënten te screenen op risico’s voorkomen we eventueel functieverlies, waardoor zelfredzaamheid en zelfstandig wonen mogelijk kunnen worden behouden.
Voorkomen van contrastnefropathie bij gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen.
Bij onderzoeken waarbij gebruik gemaakt wordt van contrastmiddelen bestaat het risico op contrastnefropathie (red. nierinsufficiëntie). In Nederland worden naar schatting jaarlijks een half tot één miljoen onderzoeken verricht waarbij intravasculair jodiumhoudende contrastmiddelen worden toegediend. Risicopatiënten kunnen hierbij (een) contrastnefropathie ontwikkelen, waardoor een acute vermindering van de nierfunctie ontstaat. Door consequente en efficiënte herkenning van patiënten met een verhoogd risico, gevolgd door gerichte interventies, denk aan prehydratie, is het mogelijk om contrastnefropathie te voorkomen.
Postoperatieve wondinfecties (POWI’s)
POWI’s zijn één van de meest voorkomende complicaties bij patiënten die een operatie hebben ondergaan in het ziekenhuis. POWI’s zijn niet altijd te vermijden, maar gaan gepaard met pijn, angst en ongemak, kunnen leiden tot een verminderd operatieresultaat, blijvende invaliditeit of zelfs overlijden. POWI’s zorgen altijd voor een langere opnameduur, heropnames of heroperaties. Er zijn acties uitgezet die tot een reductie in POWI’s moeten leiden, variërend van de zorg dat patiënten warm genoeg op de operatiekamer aankomen, tot het minimaliseren van deurbewegingen.
Pijn
Tweederde van de patiënten in ziekenhuizen ervaart pijn. Slecht behandelde acute pijn kan ernstige medische complicaties geven en de genezing vertragen. De basis van het verminderen van pijn is een vroege herkenning. Drie keer per dag meten we de pijn om acute pijn en fluctuaties gedurende dag inzichtelijk te krijgen (vaak verergerd pijn gedurende de dag). Een lage pijnscore is vanuit die gedachte niet een reden om te stoppen met meten, maar een succesvolle behandeling waarvan je wilt weten of deze blijvend is.
Sepsis
Sepsis is een gegeneraliseerde ontstekingsreactie veroorzaakt door een infectie. Sepsis is de belangrijkste doodsoorzaak op de intensive care (ic). Bij de behandeling van sepsis wordt onderscheid gemaakt tussen lijnsepsis en ernstige sepsis. In Nederland krijgen naar schatting jaarlijks 13.000 patiënten, en overlijden er 3.500 patiënten ten gevolge van sepsis. Op de IC zijn acties ingezet voor het verminderen en voorkomen van sepsis (resuscitatie- en managementbundel.) Gewerkt wordt aan een consequente methode om lijnsepsis (bij CVK’s) in een vroeg stadium te constateren.
Voorkomen van verwisselingen van- en bij patiënten
Een aanzienlijk deel van de vermijdbare schade treedt op door verwisseling van en bij patiënten in ziekenhuizen tijdens het operatieve proces. Daarbij kan het gaan om verwisseling van de patiënt, maar ook om verwisseling van de te opereren plaats of zijde.
Systematische identificatie van de patiënt, duidelijke en volledige dossiervoering, verificatie van de gegevens tijdens de verschillende fasen in het proces en een time-out procedure bij alle electieve interventies dragen bij tot vermindering van verwisselingen.
Vitaal bedreigde patiënt
Voorafgaand aan een circulatiestilstand laten patiënten vaak signalen en symptomen van lichamelijke instabiliteit zien. Binnen zes uur voorafgaand aan deze instabiliteit kunnen zij afwijkingen vertonen in bloeddruk, hartfrequentie, ademfrequentie en / of bewustzijnsverandering. Wanneer bovenstaande signalen tijdig worden gesignaleerd en adequate behandeling niet op tijd wordt gestart kan dit een ongeplande opname op de intensive care, verlengde opnameduur, reanimatie of zelfs overlijden tot gevolg hebben.
Er is een SIT (Spoed interventie team) geïnstalleerd die bij bovenstaande signalen kan worden opgeroepen. Ook zijn er heldere communicatieafspraken gemaakt op basis van de SBAR methodiek.